اونا بهترین دوستای ما، رفیقای پیادهروی و همراهان وفادارمون هستن و ما وظیفه داریم که مطمئن بشیم زندگیشون تا جای ممکن شاد باشه. اما وقتی یه سگ استرس میگیره چی میشه؟ چطوری به آدمای زندگیشون میفهمونن که چی ناراحتشون کرده؟ سگها برای ارتباط برقرار کردن به زبان بدنشون تکیه میکنن و صاحبای سگها باید یاد بگیرن که نه تنها علائم استرس سگشون رو تشخیص بدن، بلکه عوامل استرسزا رو هم بشناسن تا از اول جلوی استرس رو بگیرن. با ما همراه باشید تا با ۲۰ نشونه استرس در سگها و نحوه کمک به این دوستای پشمالو آشنا بشید.
پارس کردن و ناله کردن
سگ به دلایل زیادی پارس میکنه، گاهی برای هشدار دادن به صاحبش یا اعلام یه نیاز، اما گاهی هم به خاطر اینه که دچار نوعی ناراحتیه، مثلا اضطراب جدایی. اگه سگی بترسه، استرس داشته باشه یا عصبی باشه، ممکنه برای آروم کردن خودش پارس کنه، یا حتی ممکنه یه واکنش خودکار به اون موقعیت باشه. صاحبای سگ اول باید دلیل پارس کردن سگشون رو پیدا کنن تا بتونن این رفتار رو تغییر بدن. چند تا راهکار برای کنترل پارس کردن شامل ورزش کافی، معاشرت با بقیه، مدیریت محیط اطراف و دادن اسباببازیهای سرگرمکننده و چالشبرانگیزه.
خشک شدن / بیحرکت موندن
اگه سگتون با دیدن چیزی خشکش میزنه یا بیحرکت میمونه، میتونه نشونه این باشه که اونقدر استرس داره که نمیتونه از پس موقعیت بربیاد. دلایل مختلفی ممکنه وجود داشته باشه که یه سگ یاد گرفته اینجوری واکنش نشون بده، مثلا اینکه به درستی اجتماعی نشده و یا با روشهای خشن تربیت شده. صاحبای سگ باید سعی کنن به وضعیت احساسی سگشون رسیدگی کنن تا به کاهش اضطرابش کمک کنن.
راه رفتن عصبی
سگها هم درست مثل آدما، وقتی مضطرب و بیقرارن، تمایل دارن که هی راه برن و برگردن. این راه رفتن عصبی، چه تو مطب دامپزشک باشه چه تو خونه، میتونه نشون بده که یه مشکلی برای رفیق سگتون پیش اومده. گاهی سگها به خاطر ترس یا اضطراب شدید این کار رو میکنن. اگه حس میکنین سگتون از بس هر روز تو خونه راه رفته، یه تیکه از فرش رو ساییده، ممکنه دامپزشک داروهای ضد اضطراب تجویز کنه یا حیوون خونگیتون رو به یه رفتارشناس دامپزشکی ارجاع بده.
تغییرات چشم و گوش
سگتون شروع به پلک زدن سریع میکنه، مردمک چشماش گشاد شده و گوشهاش رو به سرش چسبونده. همه اینا نشونههای یه سگ خیلی پراسترسه. اونا همچنین ممکنه حالتی رو نشون بدن که مربیهای سگ بهش میگن «چشم نهنگی»، یعنی وقتی که سفیدی چشمهاشون معلوم میشه. این سیگنال زبان بدن سگ در پاسخ به یه تهدید واقعی یا خیالیه که باعث ترس یا اضطراب سگ میشه. از اونجایی که سگهای ترسو بیشتر احتمال داره گاز بگیرن، صاحبای سگ باید مراقب باشن که به خاطر خود سگشون و بقیه، دوباره تو اون موقعیت استرسزا قرار نگیرن.
ریزش مو
اگه زمین و وسایل خونهتون پر از موی سگ شده، جوری که انگار موی روی وسایل از خود سگ بیشتره، میتونه نشونه این باشه که سگتون خیلی استرس داره. بیشتر سگها تا حدی ریزش مو دارن و این معمولا جای نگرانی نداره. اما اگه متوجه ریزش موی بیشتر از حد معمول یا کچلیهای سکهای روی بدن سگتون شدید، ممکنه نشونه مشکلات پوستی، مشکلات غدد درونریز یا کمبود ویتامین باشه و بهتره از دامپزشک وقت بگیرید.
تغییر در حالت بدن
توانایی آروم ایستادن در حالت استراحت برای سلامتی سگتون خیلی مهمه و اگه متوجه شدید که سگتون بیشتر از حد معمول قوز کرده یا به جای صاف ایستادن، خمیده و جمع شده، میتونه نشونه استرس باشه. سگی که میخواد بازی کنه از زبان بدنش برای اطلاع دادن به سگ یا آدم دیگه استفاده میکنه، پس اگه سگتون خودشو عقب میکشه یا خم میشه، ممکنه نشونه این باشه که از موقعیت ترسیده یا ناراحته.
نفس نفس زدن
اگه سگتون بعد از یه بازی طولانی توپبازی تو یه روز گرم، به شدت نفس نفس میزنه، احتمالا جای نگرانی نیست. نفس نفس زدن به سگ اجازه میده وقتی گرمشه یا ورزش کرده، خودشو خنک کنه و یه رفتار طبیعیه. اما اگه دوست پشمالوی شما بدون هیچ دلیل مشخصی نفس نفس میزنه، میتونه نشونه استرسش باشه. همچنین میتونه به این معنی باشه که سگ درد داره یا دچار آسیب شده. اگه سگتون نمیتونه نفس نفس زدن رو متوقف کنه، بهتره از دامپزشک کمک بگیرید.
تغییرات در عملکرد بدن
تمیزکاری بعد از دستشویی سگ، بخش ضروری از نگهداری مسئولانه از حیوون خونگیه. اما اگه سگتون بیش از حد برای بیرون رفتن التماس میکنه یا اصلا این کارو نمیکنه چی؟ تغییر در عملکرد بدن سگ میتونه نشونه استرس باشه. چه عفونت ادراری، چه یبوست، چه دستشویی کردن تو خونه یا فقط یه تغییر مشخص تو عادات، وضعیت دستشویی سگتون یه شاخص واضح از وضعیت سلامتیشه.
دوری کردن
یه اسباببازی مورد علاقه، یه قسمت از خونه، یا حتی بعضی آدما—اگه سگتون از چیزها و موقعیتهایی که قبلا دوست داشت دوری میکنه، میتونه نشونه استرس باشه. سگها وقتی مضطرب یا تو یه موقعیت استرسزا هستن، سعی میکنن از یه شخص، سگ دیگه یا یه شیء فرار کنن و روشونو برگردونن. این رفتار دوری کردن اغلب یه پاسخ یادگرفته شده به موقعیتهایی با نتایج منفیه. به انتخاب حیوون خونگیتون احترام بذارید و بهش فشار نیارید—اگه سگ استرس زیادی داشته باشه ممکنه پرخاشگر بشه.
غر زدن
غر زدن، خیلی شبیه به پارس کردن، یه جور ابراز صوتیه که نشون میده چیزی سگ رو اذیت یا مضطرب کرده. یه سگ ممکنه برای تهدید سگ دیگه، یا وقتی تو گوشهای گیر افتاده یا زخمی شده، غر بزنه. اینها به عنوان غر زدنهای استرسی شناخته میشن و به صاحب سگ میگن که یه مشکل اساسی وجود داره. با اینکه اولین واکنش خیلی از صاحبا تنبیه کردن سگ برای غر زدنه، بهتره به دلیل اصلی غر زدن رسیدگی بشه. از بین بردن عوامل محرک برای سگتون و ثبت نام تو یه برنامه آموزشی، قدمهای خوبی برای کنترل کامل غر زدنه.
قایم شدن
سگها هم درست مثل آدما، وقتی عصبی هستن اغلب یه جایی برای قایم شدن پیدا میکنن. پناه بردن به یه جای دنج و مخفی برای سگها غیرمعمول نیست و خیلیهاشون فقط به خاطر اینکه دنبال سکوت یا حریم خصوصی هستن قایم میشن. اما اگه این یه رفتار جدیده، میتونه نشونه این باشه که سگ عزیزتون استرس داره یا دچار اضطراب اجتماعی شده. دونستن نحوه تعامل سگتون تو موقعیتهای جدید یا با آدمای جدید، میتونه کمک زیادی بکنه تا بفهمید مشکلی وجود داره یا نه.
آبریزش دهان
به نظر میرسه خیلی از نژادهای سگ بیوقفه آب از دهنشون میاد و آبریزش دهان قطعا طبیعیه، اما اگه سگتون یهو شروع به آبریزش بیش از حد کرد چی؟ اضطراب و استرس تو سگها میتونه باعث آبریزش دهان بشه. اسبابکشی، مراجعه به دامپزشک، یا قرار گرفتن تو یه موقعیت ناآشنا، همگی میتونن باعث آبریزش اضافه از دهان سگتون بشن. آروم کردن و کمک به سگتون برای عبور از استرس، میتونه به کنترل وضعیت بزاق حیوون خونگیتون کمک کنه.
خمیازه کشیدن
وقتی ما آدما خیلی خسته میشیم، خمیازه میکشیم؛ نوعی ارتباط بدنی که به خودمون و بقیه میگه وقت استراحته. سگها هم وقتی خستهان خمیازه میکشن، اما این میتونه نشونه استرس هم باشه. خیلی از سگها موقع آتشبازی یا تو ماشین خمیازه میکشن و این خمیازه ممکنه با نفس نفس زدن یا ناله کردن همراه باشه. اگه سگتون به خاطر اضطراب خمیازه میکشه، آگاه بودن از عامل استرسزا میتونه بهتون کمک کنه تا سگ رو تو اون موقعیت قرار ندید. وگرنه، شاید واقعا وقت خوابه!
لیس زدن
لیس زدن وسواسی نه تنها دیدن و شنیدنش برای صاحبا آزاردهندهست، بلکه میتونه باعث نگرانیهای سلامتی برای سگ هم بشه. اگه سگتون دچار «هات اسپات» (Hotspot) یا همون لکههای قرمز و ملتهب پوستی بشه، میتونه اولین نشونه لیس زدن بیش از حد باشه. خیلی وقتا سگها به خاطر اضطراب یا بیحوصلگی خودشون رو لیس میزنن. مطمئن شدن از اینکه سگتون به اندازه کافی توجه و ورزش دریافت میکنه، کمک زیادی به کنترل لیس زدن میکنه؛ همچنین فراهم کردن اسباببازیهای جویدنی و استخونهای کافی برای تخلیه استرس هم مفیده.
لرزیدن
اگه سگتون حتی وقتی هوا سرد نیست میلرزه، میتونه یه واکنش احساسی باشه. گاهی صاحب سگ متوجه میشه که سگش موقع یه تعامل خاص، مثل یه ویزیت استرسزای دامپزشکی، میلرزه. اگه سگتون به خاطر استرس میلرزه، ایده خوبیه که یاد بگیرید چطور بهش آرامش رو آموزش بدید.
خوابیدن بیشتر از حد معمول
سگ بودن خستهکنندهست و مطالعات نشون میدن که بیشتر سگها به طور متوسط ۱۱ ساعت در شبانهروز میخوابن. اما اگه سگتون ناگهان بیشتر از حد معمول میخوابه و به سختی بیدار میشه، میتونه نشونه استرسش باشه. همیشه ایده خوبیه که هر رفتار غیرعادی، مثل خواب زیاد، رو به دامپزشک بگید و دلایلی که چرا سگتون بیش از حد تو دنیای رویاها سیر میکنه رو بررسی کنید.
سرفه یا عطسه کردن
دلایل زیادی برای سرفه یا عطسه سگ وجود داره—از بیماری و آلرژی گرفته تا قلاده خیلی تنگ و مشکلات قلبی. یه دلیل دیگه استرس یا اضطرابه. وقتی یه حیوون خونگی عزیز بیش از حد هیجانزده یا در مورد یه موقعیتی استرس داره، سختتر از حد معمول نفس میکشه. این نوع واکنش به یه موقعیت استرسزا بیشتر تو نژادهای کوچیکتر سگ دیده میشه و معمولا به محض اینکه آروم بشن، سریع متوقف میشه.
خاروندن
دلایل زیادی وجود داره که سگها خودشون رو میخارونن: مشکلات پوستی، انگلها، آلرژیها و غیره. اما گاهی اوقات وقتی در مورد یه موقعیتی استرس دارن یا عصبی هستن، از این کار به عنوان یه رفتار جایگزین استفاده میکنن. این روش اونها برای گفتن اینه که «در مورد این موقعیت مطمئن نیستم و نمیدونم چیکار کنم.» خاروندن همچنین بهشون زمان میده تا محیط اطرافشون رو ارزیابی کنن و وقتی شرایط رو فهمیدن، کمی اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنن. شما میتونید با تشویقی دادن یا دادن دستورالعملهای واضح در مورد کاری که ازشون میخواید، به سگتون کمک کنید تا اعتماد به نفس بیشتری داشته باشه. یه مربی همیشه میتونه در مورد سگ پراسترستون به شما کمک کنه.
کاهش وزن ناگهانی
اگه به نظر میرسه سگتون پوست و استخون شده و به اندازه معمول غذا نمیخوره، میتونه نشونه این باشه که واقعا استرس داره. تغییرات محیطی، تغییرات رژیم غذایی، یا حتی ورود یه حیوون خونگی جدید، همگی میتونن منجر به کاهش وزن دائمی یا موقت بشن. کاهش ۱۰ درصدی وزن طبیعی بدن از نظر دامپزشکان از نظر بالینی قابل توجهه. مراجعه به دامپزشک بهترین اقدام رو برای برگردوندن سگتون به تغذیه عادی مشخص میکنه.
تشنهتر از حد معمول
بیشتر سگها وقتی تشنهشون میشه آب مینوشن، و از اونجایی که سگها عرق نمیکنن (به جز از بینی و کف پاهاشون)، برای دفع گرمای بدن نفس نفس میزنن. نفس نفس زدن میتونه منجر به از دست دادن آب زیادی بشه و در نتیجه سگ تشنه میشه. اما اگه سگتون دچار پرنوشی (polydipsia) شده، یعنی مقدار زیادی آب مینوشه، میتونه نشونه یه مشکل پزشکی مثل بیماری کلیوی یا دیابت باشه. گاهی اوقات، حتی یه مولفه رفتاری برای توضیح تشنگی شدیدشون وجود داره. در هر صورت، اگه متوجه شدید ظرف آب سگتون سریعتر از حد معمول خالی میشه، ایده خوبیه که هر چه زودتر اون رو برای معاینه ببرید.