همه ما اشتباه میکنیم، غلط املایی هم داریم. اما در حالی که بیشتر غلطهای ما عواقب جدی ندارن، گاهی وقتها جا انداختن یا عوض کردن یه حرف یا کلمه میتونه حسابی گند بزنه. این اتفاق تو طول تاریخ بارها افتاده و تو این گالری با همهشون آشنا میشید.
کنجکاوین بدونین معروفترین غلطهای املایی تاریخ کدوما بودن؟ پس بزن بریم!
یادبود لینکلن
یادبود لینکلن تو واشنگتن دیسی یه بنای نمادینه. اما هنرمند اصلی موقع حکاکی کلمه «Future» (آینده) یه اشتباه کرده. اون به جای حرف F، حرف E رو حکاکی کرده و کلمه شده «Euture». بعدها بخشی از این حرف پر شد و اشتباه اصلاح شد.
اسفناج
اسفناج سرشار از آهنه... اما واقعاً چقدر؟ سال ۱۸۷۰، یه شیمیدان آلمانی به اسم اریش فون ولف، جای ممیز رو اشتباه گذاشت و میزان آهن اسفناج رو به جای ۳.۵ گرم، ۳۵ گرم ثبت کرد.
اسفناج
این اشتباه به محبوبیت اسفناج کمک کرد و شخصیتهایی مثل ملوان زبل با خوردن این سبزی برگدار جون میگرفتن. ۶۷ سال طول کشید تا این اشتباه کشف بشه و تازه سال ۱۹۳۷ بود که ارزش غذایی اسفناج دوباره ارزیابی شد.
مارینر ۱
کاوشگر فضایی مارینر ۱ در ۲ ژوئیه ۱۹۶۲ پرتاب شد. قرار بود اولین کاوشگر بینسیارهای ناسا باشه و از کنار سیاره زهره عبور کنه. اما کمی بعد از پرتاب، به طرز وحشتناکی از مسیرش منحرف شد و برای جلوگیری از برخوردش با یه منطقه مسکونی، ماموریت لغو شد.
مارینر ۱
مقصر ماجرا یه غلط تایپی تو یه معادله کامپیوتری بود. جا افتادن یه خط تیره بالای حرف R باعث شد دستورات اشتباهی به کاوشگر فرستاده بشه. این R̄ جا افتاده، ۱۸.۵ میلیون دلار برای ناسا آب خورد.
بونوبو
گفته میشه اسم «بونوبو» از یه غلط املایی روی یه جعبه حمل بار از شهری به اسم «بولوبو» تو جمهوری دموکراتیک کنگو اومده. در نتیجه، این نخستیسانان از سال ۱۹۵۴ با همین اسم شناخته میشن.
بیداری فینگانها
جیمز جویس موقع نوشتن کتاب «بیداری فینگانها»، بخشهایی از اون رو برای دوستش، ساموئل بکت، دیکته میکرد. یه بار وسط کار یکی در زد و جویس بهش گفت «بیا تو» (Come in). این دعوت شفاهی هم وارد دستنویس شد و جویس بعداً تصمیم گرفت اون رو تو متن نگه داره.
هری پاتر و سنگ جادو
تو یه نسخه چاپ اول نایاب از اولین رمان جی. کی. رولینگ، کلمه «philosopher» روی جلد پشتی کتاب به صورت «philospher» غلط نوشته شده. یه نسخه از این کتاب سال ۲۰۱۹ تو یه حراجی به قیمت ۶۸,۸۰۰ پوند (۸۳,۵۵۵ دلار) فروخته شد.
پنسیلوانیا
تو قانون اساسی اصلی آمریکا، اسم پنسیلوانیا به دو شکل مختلف نوشته شده، که یکیش با یه دونه n هست.
پنسیلوانیا
اسم پنسیلوانیا روی ناقوس آزادی تو فیلادلفیا هم به صورت «Pensylvania» نوشته شده.
ماداگاسکار
اولین اروپایی که (به طور رسمی) از جزیره ماداگاسکار دیدن کرد، کاشف معروف مارکو پولو بود. به نظر میرسه پولو اون موقع دنبال موگادیشو تو سومالی میگشته، و یه سری تلفظ و املای اشتباه باعث شده اسم این جزیره رو ماداگاسکار بذاره.
ماداگاسکار
قبل از پولو، نقشهکشهای عرب اسم این جزیره رو «جزیرة القمر» یا «جزیره ماه» ثبت کرده بودن، اما اسم ماداگاسکار روش موند.
ماروین گاردنز
محله «ماروین گاردنز» تو بازی تختهای محبوب مونوپولی، در واقع غلط املایی اسم «ماروِن گاردنز» (Marven Gardens) هست.
تبلیغ آژانس مسافرتی
یه آژانس مسافرتی به اسم «بنر تراول سرویسز» یه آگهی تو کتابهای زرد (یادتونه؟) چاپ کرد، اما یه غلط تایپی باعث شد مشتریهای دیگهای جذبش بشن. قرار بود تو آگهی خودشون رو متخصص مقاصد «اگزاتیک» (exotic) معرفی کنن، اما به جاش نوشته شده بود مقاصد «اروتیک» (erotic).
سدریک
اسم سدریک در واقع غلط املایی اسم ساکسونی «سردیک» (Cerdic) هست. ریشه این اسم غلط به رمان «آیوانهو» نوشته والتر اسکات تو سال ۱۸۱۹ برمیگرده.
ضرابخانه شیلی
سال ۲۰۱۰، تولید ۱.۵ میلیون سکه ۵۰ پزویی با تایید مدیر وقت ضرابخانه شیلی، گرگوریو اینیگز، تصویب شد. تنها مشکل این بود که اسم کشور به صورت «Chiie» غلط نوشته شده بود. اینیگز بعد از این ماجرا شغلش رو از دست داد.
روزنامه گاردین
این روزنامه معروف بریتانیایی سابقه طولانیای تو غلطهای املایی و تایپی داره. اونقدر که مجله طنز «پرایوت آی» بهش لقب «The Grauniad» رو داده. یکی از نمونههای معروفش اینه که به جای «شورشگران» (rioters)، «نویسندگان» (writers) رو مقصر ناآرامیها تو تادموردن دونسته بود.
روزنامه گاردین
یه نمونه دیگه اینه که خود کلمه «misspelled» (غلط املایی) رو بیشتر از یه بار به صورت «mispelled» غلط نوشته. گاردین حتی به مناسبت دویستمین سالگرد تاسیسش، لیستی از بهترین و بدترین غلطهای تایپی رو منتشر کرد.
گوگل
وقتی لری پیج و شان اندرسون سال ۱۹۹۷ داشتن برای یه وبسایت ایندکس دنبال اسم میگشتن، اسم «گوگولپلکس» (googolplex) مطرح شد که بعد به «گوگول» (googol) خلاصه شد. خوشبختانه، وقتی اندرسون داشت دنبال آزاد بودن دامنه میگشت، به جای اون کلمه، «google» رو تایپ کرد. هر دوشون از این غلط تایپی خوششون اومد، ثبتش کردن و بقیهاش رو هم که خودتون میدونید...
خطای نرمافزار تلفن
بین ژوئن و ژوئیه ۱۹۹۱، خدمات تلفن حدود ۱۲ میلیون نفر تو سراسر آمریکا قطع شد. دلیلش؟ یه خطا تو نرمافزار به خاطر یه غلط تایپی. ظاهراً یه نفر به جای حرف D، عدد ۶ رو تایپ کرده بود و کل سیستم به هم ریخت.
کتاب مقدس پاستا
«کتاب مقدس پاستا» سال ۲۰۱۰ توسط انتشارات پنگوئن استرالیا منتشر شد. این کتاب یه اشتباه نژادپرستانه داشت که منجر به نابودی صدها نسخه شد. کتاب توصیه کرده بود که غذا رو با «نمک و مردم سیاه پوست تازه آسیاب شده» طعمدار کنید.
اسم سرباز
سال ۲۰۰۹، گوردون براون، نخستوزیر وقت بریتانیا، یه نامه تسلیت برای مادر یه سرباز گارد گرنادیر که تو افغانستان کشته شده بود، نوشت. اسم اون مرد جیمی جینز (Jamie Janes) بود، اما نخستوزیر اسمش رو به صورت جیمی جیمز (Jamie James) غلط نوشت. بعدش روزنامه سان سعی کرد براون رو تو صفحه اولش شرمنده کنه... اما اونها هم اسم سرباز رو غلط نوشتن و بهش گفتن جیمی جونز (Jamie Jones).
انجیل شریر
«انجیل شریر» که به «انجیل گناهکاران» یا «انجیل زناکاران» هم معروفه، اولین بار سال ۱۶۳۱ تو لندن چاپ شد.
انجیل شریر
ناشر یه کلمه سه حرفی حیاتی رو تو ده فرمان جا انداخت و یه فاجعه به بار آورد (البته بیشتر برای ناشرها که توسط پادشاه جریمه سنگینی شدن). تو این نسخه از انجیل نوشته شده بود: «تو باید زنا کنی».
آبجوی قطبی آلسوپ
یه بطری ۱۵۰ ساله از آبجوی قطبی آلسوپ تو eBay به قیمت ۳۰۴ دلار خریده شد. کلکسیونر خوششانس بود که پیداش کرد، چون با اسم غلط «Allsop's Arctic Ale» (با یه دونه p) لیست شده بود. این بطری دوباره به قیمت ۵۰۳,۳۰۰ دلار فروخته شد.
اپراتور-۱۸۰۰
شرکت MCI یه سرویس به اسم 1-800-Collect داشت که به مردم اجازه میداد تماسهای ارزانتری برقرار کنن. رقیبشون، AT&T، با راهاندازی 1-800-OPERATOR جواب داد. مشکل اینجا بود که خیلیها به جای «OPERATOR»، کلمه «OPERATER» رو هجی میکردن، و تماسها به شبکه MCI منتقل میشد. این شرکت از غلط املایی یه کلمه، سود هنگفتی به جیب زد.
Dord
«Dord» یه کلمه روح واقعیه. این کلمه سال ۱۹۳۴ تو فرهنگ لغت بینالمللی وبستر به عنوان مترادف «چگالی» (density) ظاهر شد. اما معلوم شد که این در واقع یادداشت یه ویراستار بوده که نوشته «D or d» (به عنوان ارجاع به نوشتن حرف D به صورت بزرگ یا کوچیک) و به اشتباه به عنوان یه کلمه وارد فرهنگ لغت شده.
نیکلاس گروسمن
اسم این بازیکن هاکی سوئدی به مدت پنج سال غلط نوشته میشد. «Grossmann» با دو تا n نوشته میشه، اما لیگ NHL اون رو به صورت «Grossman» با یه دونه n مینوشت.
لباس تیم نشنالز
دو تا بازیکن تیم بیسبال واشنگتن نشنالز سال ۲۰۰۹ با لباسهایی که روشون غلط املایی داشت وارد بازی شدن. روی لباسهاشون نوشته شده بود «Natinals».
دوین وید
اسم این بسکتبالیست سابق اغلب به صورت «Dwayne» غلط نوشته میشد. در واقع، والدین دوین قصد داشتن اسم پسرشون رو دوین (Dwayne) بذارن، اما به اشتباه به صورت «Dwyane» ثبت شد.
منابع: Mental Floss / Top Tenz / Insider / BBC / Review Studio / HuffPost