پلیس برزیل صبح جمعه ریخت تو خونه و دفتر سیاسی ژائیر بولسونارو. همه جا رو گشتن و به رئیس‌جمهور سابق دستور دادن که پابند الکترونیکی ببنده. این چهره راست‌گرا و رفیق دونالد ترامپ، به دستور دیوان عالی برزیل، از حرف زدن با مقامات خارجی، نزدیک شدن به سفارت‌خونه‌ها و حتی فعالیت تو شبکه‌های اجتماعی هم منع شده.
دلیل این محدودیت‌ها اینه که نگران بودن بولسونارو از کشور فرار کنه. اون الان به خاطر یه توطئه ادعایی برای زیر و رو کردن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۲ (که به لولا داسیلوا باخت) داره محاکمه می‌شه. البته خود بولسونارو همه این اتهامات رو رد کرده.
بولسونارو روز جمعه جلوی اداره پلیس گفت که این پابند الکترونیکی «یه تحقیر بزرگه» و قسم خورد که «هیچ‌وقت به فکر فرار از برزیل نبوده». اون گفت: «اینکه شک کردن می‌خوام از کشور برم، زیادیه... لعنتی، من رئیس‌جمهور سابق این کشورم، ۷۰ سالمه!»
بولسونارو اینم اضافه کرد که پلیس حدود «۱۴ هزار دلار آمریکا» ازش ضبط کرده و ادعا کرد این پول برای مصارف شخصی بوده و رسیدهاش رو هم داره که ثابت کنه. چند ساعت بعد از این حکم، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که برای قاضی دیوان عالی، الکساندر دی مورائس و چندتا از مقامات دیگه دادگاه، محدودیت ویزا گذاشته و اونا رو متهم کرده که دارن علیه بولسونارو «تسویه حساب سیاسی» راه می‌اندازن.
وزیر خارجه، مارکو روبیو، تو یه بیانیه گفت که دستور داده «ویزای مورائس و متحدانش تو دادگاه و همین‌طور خانواده‌های نزدیکشون، فورا باطل بشه». مورائس پارسال هم وقتی سر یه دعوا با ایلان ماسک (که اونم یه زمانی رفیق ترامپ بود) پلتفرم ایکس رو فیلتر کرد، حسابی خبرساز شده بود. دعواشون سر مدیریت محتوای نفرت‌پراکنی و این بود که شرکت ایکس یه نماینده قانونی تو برزیل معرفی نکرده بود. البته الان این پلتفرم تو این کشور ۲۲۰ میلیون نفری دوباره وصل شده.
یورش روز جمعه بعد از این اتفاق افتاد که ترامپ سعی کرد با تهدید به اعمال تعرفه‌های سنگین، لولا رو مجبور کنه که به محاکمه کیفری بولسونارو پایان بده. ترامپ این تهدید تعرفه‌ای رو به چیزی که «تسویه حساب سیاسی» علیه بولسونارو می‌دونست، ربط داد. حدود یه هفته بعد هم، طبق بیانیه نماینده تجاری آمریکا، این کشور تحقیقاتی رو در مورد اقدامات تجاری «ناعادلانه» برزیل شروع کرد.
دیوان عالی برزیل روز جمعه، بولسونارو و پسرش ادواردو رو متهم کرد که با آمریکا برای اعمال این تعرفه‌ها همکاری کردن. سی‌ان‌ان برای گرفتن نظر وزارت خارجه آمریکا در مورد این اتهام باهاشون تماس گرفته. اسناد دادگاه به یه جلسه محرمانه بین بولسونارو و یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا اشاره کرده و نامه ترامپ رو یه «توهین» و «تهدید آشکار» برای حاکمیت برزیل دونسته.
بولسونارو تو مصاحبه‌ای با رویترز در روز جمعه، این قضیه رو که کسی برای تحریم مقامات برزیلی که روی پرونده‌اش کار می‌کنن، با آمریکا لابی کرده باشه رو رد کرد و گفت: «هیچ لابی برای تحریم هیچ مقامی وجود نداره.»
لولا روز پنجشنبه تو یه مصاحبه اختصاصی با سی‌ان‌ان گفت که تهدیدهای ترامپ خارج از پروتکل بوده و تاکید کرد که سرنوشت رئیس‌جمهور قبلی نمی‌تونه بخشی از مذاکرات تجاری باشه. اون گفت: «قوه قضاییه تو برزیل مستقله. رئیس‌جمهور هیچ نفوذی روش نداره» و اضافه کرد که بولسونارو «شخصا محاکمه نمی‌شه، بلکه به خاطر کارهایی که برای سازماندهی یه کودتا انجام داده محاکمه می‌شه.» لولا اینم گفت که اگه ترامپ کارهایی که موقع شورش ۶ ژانویه ۲۰۲۱ انجام داد رو تو برزیل مرتکب شده بود، الان داشت محاکمه می‌شد.
روز جمعه، ترامپ یه نامه برای بولسونارو تو شبکه اجتماعی «تروث سوشال» منتشر کرد و توش گفت که رئیس‌جمهور سابق برزیل قربانی یه «سیستم ناعادلانه» شده و اعلام کرد که اوضاع رو «از نزدیک دنبال می‌کنه». بولسونارو هم نامه ترامپ رو تو حساب رسمی ایکس خودش منتشر کرد و بعدش تو یه ویدیو، با «سپاس ابدی» از حمایت ترامپ تشکر کرد.
بولسونارو قبلا هم انگار خودشو برای نتیجه محاکمه آماده کرده بود و این ایده که ممکنه فرار کنه رو رد کرده بود و گفته بود: «با این روند روبرو می‌شم.» اون گفت: «به هیچ کاری فکر نمی‌کنم، مطلقا به هیچی» و اضافه کرد: «من مجرم نیستم، مجرم اونیه که داره منو آزار می‌ده.»
اگه بولسونارو به خاطر طراحی کودتا گناهکار شناخته بشه، ممکنه با بیشتر از چهل سال زندان روبرو بشه. اون یکی از ۳۴ نفریه که به پنج جرم، از جمله تلاش برای کودتا، متهم شدن. دادستان‌ها ادعا می‌کنن که بخشی از نقشه کودتا شامل طرحی برای ترور احتمالی لولا، معاونش و یکی از وزرای دیوان عالی بوده.
برایان وینتر، معاون اجرایی «انجمن و شورای قاره آمریکا»، به سی‌ان‌ان گفته که استفاده ترامپ از اهرم‌های تجاری شاید اونقدرها هم برای برزیل دردناک نباشه؛ چون آمریکا شریک تجاری به مهمی چین برای برزیل نیست. وینتر گفت: «برزیل فقط حدود ۱۱ درصد از صادراتش رو به آمریکا می‌فرسته. این نصف صادرات برزیل به چینه و برای بعضی از کالاهای صادراتی برزیل - نه همشون، ولی بعضی‌هاشون - می‌شه بازارهای دیگه‌ای غیر از آمریکا پیدا کرد.»
وینتر این سوال رو مطرح کرد که: «مسئله اینه که اگه این تنش‌ها بالا بگیره، آیا رئیس‌جمهور ترامپ می‌تونه از اقدامات دردناک‌تری مثل تحریم‌های مالی علیه گروه‌های بزرگ مردم استفاده کنه؟» اون به این نکته هم اشاره کرد که ترامپ قبلا موقع یه اختلاف با دولت کلمبیا سر پروازهای مهاجران، تهدید کرده بود که شهروندان کلمبیایی رو ممنوع‌السفر می‌کنه. وینتر گفت: «این امکان وجود داره که رئیس‌جمهور ترامپ این ماجرا رو طوری تشدید کنه که در نهایت درد و رنج خیلی بیشتری برای دولت و مردم برزیل به همراه داشته باشه.»
گزارش از دوارته مندونسا و مارسلو مدریوس از سی‌ان‌ان
